Kerk

Geruime tijd was de parochie Attingahem (Breukelen) de enige in de Vechtstreek ten noorden van Utrecht. Toen later de parochie van Loenen ontstond, kwam de nederzetting Nieuwer Ter Aa daaronder te vallen.
In 1138 kregen de gelovigen die woonden bij de rivier de Aa toestemming van de Utrechtse bisschop Andreas van Cuyk om een eigen kerk te stichten, zodat de heilige dienst die verderweg moeilijk te bezoeken was, voortaan in de eigen omgeving bijgewoond kon worden.
Deze bisschoppelijke beslissing kwam tot stand op voorspraak van leden van de familie Van der Aa, die het nabijgelegen kasteel Ter Aa bewoonden en bezitters waren van de gerechtsheerlijkheid Ter Aa.
Voor de aan de kerk toegewezen parochie moest behalve Loenen ook de parochie Breukelen gebiedsdelen afstaan.
Het patronaatsrecht kwam als vanzelfsprekend aan de heer van Ter Aa, dat geslacht kreeg ook een familiegrafkelder onder het koor van de kerk.
Bij de uitvoering van ingrijpende restauratiewerkzaamheden in de jaren 1950 werd ongeveer een meter binnen de ronding van de kerkmuren een tufstenen funderingsmuur aangetroffen, die het onderste deel van de muur van het koor van het oude kerkje had gevormd.
Helaas werd die door de werklieden erg voortvarend weggesloopt.
Bij een vernieuwing van de oude kruiskerk in vermoedelijk het laatste kwart van de 15de eeuw en bij verbouwingen werd baksteen gebruikt.
Nog goed bruikbare tufstenen zijn bij die 15de-eeuwse vernieuwing hergebruikt als speklagen in de buitenmuur, die nog goed herkenbaar zijn als grijze banden natuursteen.
In 1583 werd, in vervolg op de Reformatie, in het gebied dat zich tegen de Spaanse koning Filips II had gekeerd, het calvinisme de enige officieel toegelaten godsdienst.
De gotische dorpskerk van Nieuwer Ter Aa ging toen over in protestantse handen.
In het Rampjaar 1672-1673 heeft de kerk zwaar te lijden gehad.
Aan de westzijde heeft de kerk een vierkante toren, voorzien van spitsboogvormige galmgaten en een luiklok, en met een vierkante ingesnoerde spits, waarop een uurwerk, kruis en windhaan zijn aangebracht.
De hoofdentree van de kerk ligt onderin de toren.
De kerk heeft een zadeldak gedekt met blauwe leien, dat aan de koorzijde wordt afgegrensd door een driezijdig eindschild.
De iets verhoogd gelegen kerk wordt omgeven door een oude begraafplaats.
In de spitsboogvensters van de kerk zijn binnen twee oude gebrandschilderde ramen te zien met familiewapens van het geslacht Van Renesse van der Aa en hun naaste verwanten en zes jongere ramen, die gewijd zijn aan de familie Van Reede van ter Aa (die in 1777 de Van Renesses opvolgde).
In een daarvan staat rechtsonder een afbeelding van Susanna Catherina Elisabeth (“Kitty”) Earle, geboren baronesse van Reede van Ter Aa.
Zij was een volle nicht van de laatste gerechts- of ambachtsvrouwe uit het geslacht Van Reede van Ter Aa en gehuwd met een zeer rijke Engelsman, George Hudson Earle.
Hij was degene die in 1897 de zes Van Reede-ramen liet plaatsen, in herinnering aan zijn in 1896 overleden echtgenote.
In 1899 voegde hij daar nog een raam in het zuidertransept aan toe, ter herinnering aan een oom en tante van zijn vrouw.
G.H. Earle schonk ook het fraaie Engelse oxaalorgel, dat eerst op de grens van schip en koor stond, maar bij de restauratie in 1956 werd verplaatst naar de torenzijde.

Bron: Historische Kring Breukelen

Verenigingsgebouw Het Anker

Het Anker wordt als kerkelijk centrum in de eerste plaats gebruikt voor de kerkelijke activiteiten, zoals catechese, kringwerk, samenkomsten en vergaderingen.
Ook biedt Het Anker volop ruimte en mogelijkheden voor het vieren van een verjaardag, jubileum of een bruiloft.
Indien u gebruik wenst te maken van Het Anker, kunt u contact opnemen met de beheerder:
Peter en Bianca de Jong Tel. 0294-230737 email: beheerderhetanker@hervormdnieuwerteraa.nl

Het adres van Het Anker is:
Kerklaan 4
3626 AP Nieuwer Ter Aa
Tel. 0294-741583